Ο Σεραφείμ και η Ευσεβούλα Ρίζου, ο Κωστής Μελετιάδης, ο Κουφού Χασάν που έζησαν κάποτε στη Σινασό, ξαναζωντάνεψαν σε έκθεση του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας Καππαδοκίας.

Ο Σεραφείμ Ρίζος, η Ευσεβούλα Ρίζου, ο Κωστής Μελετιάδης, ο Κουφού Χασάν και άλλα πρόσωπα που έζησαν κάποτε στη Σινασό Καππαδοκίας, ξαναζωντάνεψαν σε έκθεση του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας Καππαδοκίας.

https://www.facebook.com/550658818/videos/1031318585394675/

Στις 19-20-21 Σεπτεμβρίου, στα πλαίσια Συνεδρίου για τα 100 χρόνια της Ανταλλαγής που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Καππαδοκίας στη Σινασό / Mustafapaşa, το Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας Καππαδοκίας που βρίσκεται επίσης στη Σινασό παρουσίασε μια εκπληκτική και συγκινητική έκθεση της δημουργού Gobel Sibel Gül με θέμα ‘’Κούκλες κιτρέ, αυτοί που έζησαν εδώ’’, Σεραφείμ Ρίζος, Ευσεβούλα Ρίζου, Κωστής Μελετιάδης, Φωτικά, Κουφός Χασάν ’’(ο μάστορας χαγιατζής δηλ. λαξευτής των βράχων και κατά την παράδοση αυτός που λάξευσε το Μοναστήρι του Αγ. Νικολάου), στο ανακαινισμένο αρχοντικό Παπαδανιήλ (Topakoğlu konağı).

Παλιότερα είχα αναφερθεί στις  δέκα επτά κούκλες μινιατούρες κατασκευασμένες περίπου τη δεκαετία του ‘60 από την Ευσεβούλα Ρίζου στην Κωνσταντινούπολη, με την τεχνική ‘’κιτρέ’’ δηλαδή με την βοήθεια της σκληρυντικής κόλλας που παράγεται από το φυτό τραγάκανθο και τις οποίες μου είχε χαρίσει πριν τον θάνατό της. Χρόνια αργότερα μαθαίνοντας την ύπαρξη του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας, το οποίο είναι γνωστό και σαν Μουσείο Κούκλας, τις έστειλα εκεί (ευτυχώς) όπου βρήκαν περίοπτη θέση στο Μουσείο της ιδιαίτερης της πατρίδας της Ευσεβούλας..

Συμβολικά δε χαρακτηρίζονται ως ‘’οι κούκλες που έγιναν γέφυρα φιλίας’’. Είχα δε την τιμή τότε να τις παρουσιάσω με ομιλία μου στο Πανεπιστήμιο Καππαδοκίας της Σινασού.

Στο πέρασμα του χρόνου με τις κοινές δράσεις κι επαφές μας αλλά κυρίως με την φιλία μας γεννήθηκε η ιδέα να φτιαχτούν και άλλα πρόσωπα αφού και η ίδια Gobel Sibel Gül κατασκευάζει κούκλες με την ίδια τεχνική (στο μουσείο εκτίθενται εκατοντάδες κούκλες που αναπαριστούν ιστορικά ή μυθικα πρόσωπα και γεγονότα). Βασισμένη στις περιγραφές του Σεραφείμ Ρίζου κυρίως που τις μετέφερα με τις συζητήσεις μας στο μεγάλο οντά του Μουσείου και γύρω από το σαμοβάρι με το καυτό τσάι αλλά και το  φωτογραφικό υλικό που υπήρχε, δημιουργήθηκε νέα παρέα με τον ζωγράφο, ηθοποιό και μουσικό της Σινασού Κωστή Μελετιάδη και τους μουσικούς του, τις ντεφτσήσες Ευγενία και Φωτίκα, τον Θεόδωρο Τακάς , τον Κιορ (τυφλό) Γιορντάν καθώς και τον Μουσταφά πασά (ο υπουργό; του σουλτάνου που σε συνεργασία με τον Νικολάκη Ρίζο και τον Ηλία Μακρή ή Μακρόπουλο έφεραν στη Σινασό νερό από την Γοργολή).Επίσης εμπνευσμένες από παλιές φωτογραφίες η γυναίκα με τη ρόκα και η γυναίκα με την στάμνα κ.α. Και φυσικά ο συγγραφέας της Σινασού, ο Σεραφείμ Ρίζος.  Μέρος της έκθεσης είχε παρουσιαστεί την περασμένη άνοιξη και στο Λονδίνο συνοδευόμενη όπως και τώρα από δικά μου κείμενα με πληροφορίες σχετικά με τα πρόσωπα και άλλα πολιτιστικά στοιχεία.

Τώρα η έκθεση είχε στηθεί σε μια ωραία αίθουσα του αρχοντικού Παπαδανιήλ που ανακαινίστηκε και λειτουργεί σαν χώρος υποδοχής επίσημων επισκεπτών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.  Σε μια γωνιά η φωτογραφία της Ευσεβίας Ρίζου και οι κούκλες της, απέναντι η φωτογραφία του Σεραφείμ, του πατέρα της και μποροστά του το μικρό ομοίωμά του, περιτριγυρισμένο από εκείνους που περιγράφει στα βιβλία του. Οι επισκέπτες θαύμαζαν τις κούκλες που με δεξιότητα κι η αγάπη έπλασαν τα μαγικά χέρια της καλλιτέχνιδας κυρίας Gobel Sibel Gül, κι άκουγαν ή διάβαζαν με ενδιαφέρον και συγκίνηση τις ιστορίες τους. ΄Ενας διαφορετικός τρόπος με φαντασία κι ευαισθησία να τιμηθεί η μνήμη όσων άφησαν το αποτύπωμά τους και όσων υπέστησαν ‘’τα δεινά του υπό της χριστιανικωτάτης Ευρώπης εις το άμοιρον έθνος μας επιβληθέντος εκπατρισμού ον ευσχήμως απεκάλεσαν Ανταλλαγήν’’ (από επιστολήν της αδελφότητος ΄Αγιος Νικόλαος, 17-30-1924).

Συγχαρητήρια πέρα από την κυρία Gobel Sibel Gül, αξίζουν και στους υπεύθυνους του Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας της Καππαδοκίας Serkan Paydak, Selda Paydak (που είναι και παιδιά της). για τις ιστορικές έρευνες και τις καλλιτεχνικές τους δράσεις.

Δέσποινα Μπουγιουκμάνου-Παπανδρέου