Αναψυκτικά «Παλίρροια», «ταμ ταμ» κι αγιόκλημα …μοσχοβολούν οι μνήμες του Cine Απόλλων

Με αφορμή τα αυριανά εγκαίνια του cine Απόλλων που για δυο περίπου δεκαετίες παρέμεινε σιωπηλό στα Λουτρά της Αιδηψού, επιχειρήθηκε ένα ταξίδι στο χρόνο που αποκάλυψε μέρος της ιστορίας του κινηματοθέατρου, που συνόδεψε, μέσα από τις παραστάσεις και τις προβολές ταινιών του πολλές γενιές στη βόρεια Εύβοια.

1949 Από αριστερά Πανταζώνης- Μπαλλής Έξω από τον κινηματογράφο Απόλλων Λ.Αιδηψού -Τα παιδιά της Αθήνας με την Έλλη Λαμπέτη

Η διαδρομή των ιδιοκτητών

«Όλο το συγκρότημα «Απόλλων» βρίσκεται σε μία θέση που παλιά λεγότανε Μύλοι ή Πετριάδες» θυμάται ο Ζήνων Τσικρικάς, «ίσως παλαιότερα να είχε πολλές πέτρες εκεί», συμπληρώνει. «Πριν τον πόλεμο ο χώρος άνηκε στην οικογένεια Πετσάλη -πιθανά- στον Διομήδη Πετσάλη, ενώ στη συνέχεια ως επόμενος ιδιοκτήτης εμφανίζεται κάποιος ονόματι Χιώτης».

«Ο τρίτος σε σειρά ιδιοκτήτης είναι ο Γιάννης Κιαπέκος του Κωνσταντίνου, εργοστασιάρχης από την Χαλκίδα με τη σαπωνοποιία «Μέλισσα». Το εργοστάσιο του βρίσκονταν εκεί που σήμερα είναι το ΚΤΕΛ Χαλκίδας» θυμάται η Βαρβάρα Κιαπέκου.

«Ο Γιάννης Κιαπέκος  παντρεύτηκε τη Στέλλα Κυριαζή από την Κύμη», συνεχίζει τη διήγησή της η κ. Κιαπέκου. «Ένας θείος της Στέλλας ονόματι Γιώργης Αγαγιώτης, της είχε  προσφέρει τότε ως προίκα μεγάλη ιδιοκτησία ακίνητων στην Αιδηψό. Όταν η Στέλλα Κυριαζή παντρεύεται τον Γιάννη Κιαπέκο, εκείνος  αγοράζει και τον Απόλλωνα».

Πιτσιρίκια στα Λ.Αιδηψού 1950

«Ήδη επί του πρώτου ιδιοκτήτη Χιώτη, ο Απόλλων είχε κατασκευαστεί ως θέατρο, ενώ το υπόλοιπο ήταν ζυθεστιάτοριο», αναφέρει ο Ζήνων Τσικρικάς.

«Ο Γιάννης  Κιαπέκος  έκτισε τον σινεμά που τον λειτούργησαν τα παιδιά του – για κάποιο μικρό διάστημα – γιατί σπούδαζαν στην Αμερική. Μετά τον πόλεμο γύρισαν στην Ελλάδα αλλά η σαπωνοποιία έζησε την καταστροφή του πολέμου, γιατί κράτησε όλο της το εργατικό δυναμικό ακέραιο – κάτι που δεν άντεξε- σε τόσο δύσκολες και σκληρές εποχές. Μέσω του Κουβελογιάννη, έγινε η αγοραπωλησία του Απόλλωνα, στον Δημήτρη Κόκκα με τη ρήτρα αν ποτέ πουληθεί να ερωτηθεί πρώτα απόγονος Κιαπέκος».

Όπως θυμάται σήμερα ο εγγονός και συνονόματος  με τον παππού του ο Γιάννης Κιαπέκος, την δεκαετία του ‘60 απασχολούταν μαζί  με τον αδελφό του- όπως και πολλά πιτσιρίκια της λουτρόπολης –  στο σινεμά πουλώντας πασατέμπο, και τα τοπικά  αναψυκτικά  «Παλίρροια», λεμονάδες, και πορτοκαλάδες…»

«Το cine Απόλλων τότε ήταν γεμάτο από αγιόκλημα, που η μυρωδιά του σκορπίζονταν στον αέρα, ενώ στην είσοδο του είχε μια άρπα στη μέση. Δεξιά ήταν η καντίνα  με τα αναψυκτικά κι αριστερά τα καμαρίνια, όπου φιλοξενούταν οι ηθοποιοί από τους θιάσους που το επισκέπτονταν κι έπαιζαν εκεί».

Το ίδρυμα Κόκκα κι η αλλαγή εποχής

«Ο τελευταίος ιδιοκτήτης ήταν ο Δημήτρης Κόκκας, ο οποίος είχε εργαστεί στην Αμερική κι είχε κάνει χρήματα εκεί», αναφέρει ο Ζήνων Τσικρικάς  «ασχολούταν με πετρέλαια και εστιατόρια. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα παντρεύτηκε την Υπερμάχω Δήμαινα από την Ιστιαία . Ο «Απόλλων» όταν το παρέλαβε ο Κόκκας ήταν ήδη θερινός κινηματογράφος.

Ο Κόκκας πέθανε το 1959 άτεκνος ενώ η γυναίκα του Υπερμάχω είχε δύο αδελφές την Αικατερίνη Δήμαινα και την Αγλαΐα Δήμαινα. Όταν η Υπερμάχω καταλαβαίνει πως θα πεθάνει, ετοιμάζεται να φτιάξει το ίδρυμα Κόκκα, στο οποίο περιέχεται ο κινηματογράφος μαζί με τα άλλα μαγαζιά. Την τελική διαμόρφωση του ιδρύματος, έκανε η αδελφή της Αικατερίνη Δήμαινα, η οποία έζησε μέχρι το 1998».

Τα παλιά σινεμά της Αιδηψού

«Τον κινηματογράφο τον είχε ο θείος μου ο  Τάκης Πανταζώνης και σχεδόν εγώ μεγάλωσα εκεί», θυμάται ο Δημήτρης Δεσποτόπουλος. «Δούλευα στο μπαρ, όταν τα αναψυκτικά «Ταμ – ταμ», έπαιρναν κι έδιναν».

Κινηματογράφος «Τιτάνια» 1939

Κινηματογράφος Έλενα 1965 Λ. Αιδηψού

«Στα καλά χρόνια της Αιδηψού υπήρχαν έξι κινηματογράφοι- εκτός από το «Απόλλων»-  το «Rex», εκεί που είναι σήμερα το «Δέκα το καλό», το «Τιτάνια», εκεί που είναι σήμερα το ξενοδοχείο «Θάλασσα», το «Νινόν»,  ήταν δίπλα από το «Old House», το «Αιδηψός»  δίπλα στην Αστυνομία και η «Έλενα» πάνω στα Πλατάνια, που εργάστηκε εκτός από το «Απόλλων»  ο Τάκης Πανταζόπουλος .

«Η τηλεόραση όμως έπαιξε μεγάλο ρόλο και κατέρρευσαν όλα τα σινεμά, ιδιαίτερα όταν μπήκαν τηλεοράσεις και στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι παραθεριστές σταμάτησαν πια να πηγαίνουν σινεμά.  Ο «Απόλλων» όμως άντεξε γιατί έφερνε και θέατρα μια με δυο φορές την εβδομάδα διαφορετικές παραστάσεις, που επανέρχονταν και πάλι, όταν άλλαζαν οι παραθεριστές».

Παλαιστικοί αγώνες και συγκροτήματα στο cine Απόλλων

«Γύρω στο ‘60  γινόντουσαν και παλαιστικοί αγώνες», θυμάται ο Δημήτρης Δεσποτόπουλος. «Είχαν έρθει στα Λουτρά ο Έλληνας πρωταθλητής και εκπαιδευτής στις ένοπλες δυνάμεις Καμπαθλής, ο Αττίλιο,ο  Καρπόζηλος πατέρας και γιος, ο Καρυστινός, ο Σουπλάκος,  ο μασκοφόρος εκδικητής με σκοπό για να παλέψουν μέχρι θανάτου, όπως έλεγαν προκαλώντας τον κόσμο για να μην χάσει την παράσταση».

13-4-1958 Πάσχα Εστιατόριο Αίγλη Από αριστερά Αλέκος Σακελλάριος, Νίκος Τσιφόρος, Δημήτρης Γεροπαναγιώτου, Γιώργος Κιαπέκος, Ιωάννης Δεσποτόπουλος

Πάσχα 1951- Βόλτα στην παραλία Λ.Αιδηψού

Μέχρι και το Los Paraguayos, ειχε παίξει στην σκηνή του Απόλλων. Ένα μουσικό συγκρότημα από μουσικούς από την Παραγουάη, με πολλούς τραγουδιστές και μουσικούς, παίζοντας κιθάρες, μπόνγκο ντραμς και άρπα της Παραγουάης.

Τότε οι μεγάλες ηλικίες έρχονταν στην απογευματινή παράσταση κι υπόλοιποι, όπως και τα ζευγαράκια στην βραδινή παράσταση. Μετά τη βόλτα στην παραλία – που όλο και κάποιον γνωστό έβρισκες – και το βράδυ βόλτα στο «Καζίνο» ή τη «Ριβιέρα». Η διασκέδαση ήταν καλύτερη εκείνα τα χρόνια με τον παραλιακό δρόμο γεμάτο ποδήλατα κάτω από τη σκιά των δέντρων»

«Το σημερινό καφέ Απόλλων περιστασιακά λειτουργούσε και ως χειμερινό σινεμά ενώ τα καλοκαίρια στην ταράτσα του διοργανώνονταν χοροί και διαγωνισμοί χορού την εποχή από το 1958 μέχρι και το 1965 θυμάται ο Νίκος Πανταζώνης.

«Ο Λέων της Σπάρτης» κι ο Τάκης Πανταζώνης

Ταινία “ο Λέων της Σπάρτης” Κινηματογράφος Απόλλων Λ.Αιδηψού -1962

«Ο πατέρας μου ο Τάκης Πανταζώνης ήταν εφευρετικός άνθρωπος και πάντα διαφήμιζε τις ταινίες ή τις θεατρικές παραστάσεις με ευφάνταστο τρόπο, όπως φαίνεται στη φωτογραφία που έξω από τον κινηματογράφο είχε σε βάθρο ένα νεαρό με τη στολή του Λεωνίδα για να προσελκύει τους θεατές, στην εμβληματική ταινία  «Ο Λέων της Σπάρτης» ή «Οι 300 Σπαρτιάτες» της «Σκούρας Φιλμ» που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 1962. Σε αυτή την ταινία  έπαιξε κι ο ξάδελφος μου Νίκος Πρεππούδης που ήταν λοχαγός στα ΛΟΚ και μαζί με το λόχο του έκαναν τους κομπάρσους, ανάμεσα σε 2500 στρατιώτες που έλαβαν συνολικά μέρος τότε».

Οι πρωταγωνιστές του Ελληνικού κινηματογράφου στα Λ.Αιδηψού

«Ο πατέρας  μου ήξερε όλους τους θιασάρχες, θυμάται ο Νίκος Πανταζώνης, έρχονταν ο Ρίζος, ο Αυλωνίτης, η Χρονοπούλου, ο Μιράτ με την Βούλα Ζουμπουλάκη, οι αδελφές Μπρόγερ, ο Βουτσάς. Όλοι οι ηθοποιοί του παλιού ελληνικού κινηματογράφου πέρασαν από τα Λουτρά της Αιδηψού».

«Τα καλοκαιρινά απογεύματα στην Αιδηψό, τις δεκαετίες από το ’70 μέχρι και το ‘90 τα περνάγαμε με το θέατρο που απολαμβάναμε στο Απόλλων», νοσταλγικά διηγείται η Κατίνα Καλέμη, πίνοντας το καφεδάκι της με τη Ματίνα Ντελκή. «Θυμάμαι ότι πολύ συχνά ερχόταν ο Σωτήρης Μουστάκας με την γυναίκα του τη Μαρία Μπονέλλου, που έμεναν στο ξενοδοχείο Κάπρι, τη Μάρθα Καραγιάννη, τη Μάρω Κοντού κι άλλους πολλούς πρωταγωνιστές του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Ερχόταν τότε στην Αιδηψό κι ο Σπαθάρης με τον καραγκιόζη. Άλλες εποχές».

Η παρακμή των σινεμά της λουτρόπολης

«Ο Απόλλων πριν τον πόλεμο ήταν μόνο θέατρο, ίσως να είχε και κάποιες προβολές. Ο αντίστοιχος παλαιός κινηματογράφος ήταν στην Αίγλη πριν το πόλεμο», διηγείται ο Ζήνων Τσικρικάς. «Στη συνέχεια γίνεται κινηματογράφος με τη μεγαλύτερη δόξα του να ζει από το 1950 μέχρι και το 1990»,

«Το cine «Απόλλων» το ενοικίαζε από το ίδρυμα  Κόκκα ο κινηματογραφιστής Τάκης Πανταζώνης. Το είχε πάρει από το ‘48 –‘49, θυμάται σήμερα ο γιός του Νίκος Πανταζώνης, για μερικά χρόνια πήγε στο Rex, και ξαναγύρισε στον Απόλλωνα  γύρω στο 1955, όπου και έμεινε μέχρι το 1990.

«Με την έλευση της τηλεόρασης και των βίντεο σιγά -σιγά κλείνουν όλα τα σινεμά, ενώ ο Απόλλων αντέχει, λόγω του θεάτρου. Από το θέατρο αυτό έχουν περάσει όλοι οι θίασοι με πολύ γνωστούς ηθοποιούς του παλιού ελληνικού σινεμά. Το cine Απόλλων άντεξε μέχρι το 2005- 2006.

Cine Απόλλων 2022 Λ.Αιδηψού

“Από το ίδρυμα Κόκκα ψάξαμε να βρούμε ενοικιαστές, βρέθηκαν, αλλά είχαν αλλάξει πλέον οι συνθήκες και οι μηχανές προβολής είχαν  αλλάξει εντελώς. Απαιτούνταν άλλα μηχανήματα με μεγάλο κόστος. Παλαιότερα δεν μπορούσαν να αποθηκευτούν οι ταινίες, γιατί  δεν υπήρχε μπομπίνα. Αποθηκεύονταν μέσα κι οι ταινίες καταστρέφονταν ώστε να μην αναπαραχθούν. Τα σκέφτηκε όλα αυτά ο επενδυτής, ήταν πολύ κοστοβόρα και  τελικά δεν ήρθε». Τώρα ο Δήμος Ιστιαίας -Αιδηψού ξαναζωντανεύει το cine «Απόλλων». “Η συνέργεια με το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης επιτάχυνε την αποκατάσταση του ιστορικού αυτού χώρου”, δήλωσε ο Δήμαρχος Γ.Κοντζιάς.

Αφιερωμένο στους λάτρεις της μεγάλης οθόνης με την ευχή το σημερινό cine Απόλλων να φτάσει την αίγλη του παλιού κινηματογράφου που σημάδεψε τις αναμνήσεις πολλών κατοίκων της λουτρόπολης κι όλης της επαρχίας Ιστιαίας.

Πάρη Ντελκή

 Φωτογραφίες: Νίκος Πανταζώνης